Περιγραφή
Συλλογή κειμένων
Μετά τα αιματηρά γεγονότα της Πρωτομαγιάς στο Μπουένος Άιρες, ο διοικητής της αστυνομίας έστειλε στον υπουργό του μια αναφορά, ζητώντας νομοθετικές μεταρρυθμίσεις για την καταστολή του αναρχισμού, του σοσιαλισμού και των άλλων θεωριών.
Τώρα η εκτελεστική εξουσία παρουσιάζει στο Κογκρέσο ένα νομοσχέδιο κατά της «νοσογόνας» μετανάστευσης, σύμφωνα με το οποίο απαγορεύεται η αποβίβαση ηλιθίων, τρελών, επιληπτικών, φυματικών, πολύγαμων, ιερόδουλων και αναρχικών, είτε είναι μετανάστες είτε απλοί περαστικοί. Το επείγον είναι να απαλλαγούν από τους αναρχικούς.
Ευτυχώς, ο Ανατόλ Φρανς είχε έρθει στην Αργεντινή πριν τεθεί σε ισχύ ο νόμος, γιατί δεν θα τον είχαν αφήσει να κατεβεί από το πλοίο.
(Ραφαέλ Μπαρέτ, από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Η ελληνική βιβλιογραφία είναι αρκετά φτωχή όσο αφορά την ιστορία του ελευθεριακού κινήματος στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, ιδιαίτερα στην Κεντρική και Λατινική Αμερική. Και όμως, στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα οι αναρχικοί υπήρξαν οι κατ’ εξοχήν εκπρόσωποι του επαναστατικού κινήματος στην Κεντρική και τη Λατινική Αμερική.
Μέσα σε μια ιδιαίτερη συνθήκη εξάπλωσης του παγκόσμιου κεφαλαίου, Ευρωπαίοι οικονομικοί μετανάστες και πολιτικοί πρόσφυγες με ανατρεπτικά προτάγματα βρήκαν καταφύγιο σε μια ήπειρο με πολλές πρωτοβιομηχανικές πόλεις, με τεράστιες αγροτικές εκτάσεις και ορυχεία υπό μονοπωλιακή εκμετάλλευση, μια ήπειρο με οξείες ταξικές και φυλετικές αντιθέσεις. Ο σπόρος της ελευθεριακής σκέψης βρήκε πρόσφορο έδαφος σε αυτή τη συγκυρία.
Το βιβλίο αυτό καλύπτει στοχευμένα και συνοπτικά ολόκληρη αυτή την ιστορική περίοδο σε όλα τα λατινοαμερικανικά κράτη. Αντλεί στοιχεία από πολλές διαφορετικές πηγές, με τους αφηγητές να ποικίλλουν σε ένα ευρύ φάσμα που περιέχει ακαδημαϊκούς –όπως ο Πάμπλο Γκονσάλες–, στρατευμένους ακαδημαϊκούς –όπως η Φάνι Σάιμον– και άμεσα συμμετέχοντες – όπως ο ιστορικός Φάμπιο Γκρόμπαρτ.
Φέρνει στο φως γεγονότα εντυπωσιακά, άγνωστα μέχρι σήμερα στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, όπως, για παράδειγμα, το νικηφόρο εργατικό κίνημα του 1918 για το οκτάωρο στο Περού ή τη βίαιη απεργία στους σιδηροδρόμους Λεοπολντίνα του Ρίο ντε Ζανέιρο.
Ο Δημήτρης Κουφοντίνας, μεταφραστής και επιμελητής του βιβλίου, διαλέγει κείμενα που εξιστορούν την ανάπτυξη του αναρχοσυνδικαλισμού μέσα στα εργατικά κινήματα και στις λατινοαμερικανικές παραγκουπόλεις, ερευνούν τη σχέση των αναρχικών με τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα και τους διακρατικούς πολέμους, αλλά ταυτόχρονα δίνουν και μια χαρακτηριστική και συγκινητική νότα της ανθρώπινης διάστασης των αναρχικών αγωνιστών και του χαρακτήρα της ελευθεριακής ιδεολογίας των αρχών του 20ού αιώνα.
(Από τον πρόλογο του Κώστα Φλώρου)