Περιγραφή
Το Υπόγειο, γραμμένο στα 1864, είναι το πρώτο σημαντικό μυθιστόρημα του Ντοστογιέφσκι μετά από την απελευθέρωσή του από το κάτεργο (όπου για 4 χρόνια τον είχε εξορίσει η τσαρική αστυνομία) και θεωρείται από τους σύγχρονους κριτικούς όχι μόνο προάγγελος, αλλά και ερμηνευτικό κλειδί των μεγάλων έργων που θα ακολουθήσουν.
Αποτελεί σταθμό στη βιβλιογραφία του συγγραφέα, όχι μόνο για τον τρόπο αφήγησης, αλλά και κυρίως, για τα κεφαλαιώδη φιλοσοφικά ζητήματα που έθετε, πρώτη φορά τόσο ολοκληρωμένα και άνευ περιστροφών, ο Ντοστογιέφσκι, ζητήματα που θα ξανατεθούν στα μεγάλα μυθιστορήματά του, που έπονται αμέσως μετά και τον καταξιώνουν παγκοσμίως ως μια από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές μορφές.
Γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο και εξομολογητικό ύφος, μπορεί να εκληφθεί ως απόσταγμα της εμπειρίας του σαραντάχρονου τότε συγγραφέα και καρπός της τραγικής ζωής του: επιληψία, τζόγος, εξτρεμισμός, σύλληψη και καταδίκη στο κάτεργο, θάνατοι των αγαπημένων του προσώπων. Όμως το Υπόγειο απέχει πολύ από το να είναι ένα λογοτεχνικό ημερολόγιο του Ντοστογιέφσκι.
Το Υπόγειο είναι ένα έργο πολεμικής. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το Υπόγειο εκφράζει αλήθειες καθολικότερες. Στο πρώτο μέρος του μυθιστορήματος ο Ντοστογιέφσκι επιτίθεται με δριμύτητα σε όλα τα μεγάλα ρεύματα σκέψης και τα πνευματικά κινήματα που εισάχθηκαν και άκμασαν στη Ρωσία των μέσων του 19ου αιώνα. Από τα δηλητηριώδη βέλη του υποχθόνιου ήρωά του πλήττονται βάναυσα ο ντετερμινισμός, ο εξελικτισμός, ο ρασιοναλισμός, η ιατρική και οι φυσικές επιστήμες. Τελικά, πλήττονται βάναυσα από τον ήρωα όλοι οι “κανονικοί” άνθρωποι, οι θεωρήσεις και οι βεβαιότητές τους.
Το Υπόγειο είναι μια κραυγή απόγνωσης και μοναξιάς, ένα μυθιστόρημα που θα σας συγκλονίσει.
